W poprzednim wpisie wyjaśniłem Ci czym jest dział spadku. Zgodnie z obietnicą na blogu umieszczę wkrótce więcej informacji na temat postępowania spadkowego, którego jednym z istotniejszych elementów jest właśnie dział spadku. Jak dobrze pamiętasz z poprzedniego wpisu, umowny dział spadku jest jedną z dwóch metod podziału spadku. Oprócz umownego działu spadku można także przeprowadzić sądowy dział spadku.
Dzisiaj przedstawię Ci kilka przydatnych, a jednocześnie bardzo podstawowych informacji na temat umownego działu spadku. Z tego wpisu dowiesz się między innymi kiedy możliwe jest zawarcie umowy o dział spadku, w jaki sposób zawrzeć umowę o dział spadku oraz jakie są podstawowe elementy umowy o dział spadku.
Jeżeli chcesz się dowiedzieć czym w zasadzie jest dział spadku obejrzyj materiał wideo, który przygotowałem specjalnie dla Ciebie. Jeżeli nie możesz obejrzeć nagrania, przeczytaj tekst znajdujący się poniżej. Przygotowałem dla Ciebie transkrypcję mojej wypowiedzi.
Zgoda wszystkich spadkobierców – warunek konieczny dla umownego działu spadku
Pierwsza absolutnie kluczowa rzecz, którą powinieneś wiedzieć o umownym dziale spadku. Przeprowadzenie umownego działu spadku możliwe jest tylko i wyłącznie w jednej sytuacji – istnienia pomiędzy wszystkimi spadkobiercami zgody co do sposobu i warunków dokonania działu spadku.
Jeżeli chociażby jeden ze spadkobierców ustawowych lub spadkobierców testamentowych nie dojdzie do porozumienia z pozostałymi spadkobiercami co do jakiegokolwiek elementu działu spadku, zawarcie umowy o dział spadku nie będzie w ogóle możliwe. W braku porozumienia konieczne będzie przeprowadzenie sądowego działu spadku.
Umowa o dział spadku może być zawarta w dowolny sposób. Uważaj na wyjątki!
Druga rzecz, którą warto wiedzieć o umownym dziale spadku to w jakiej formie (w jaki sposób) należy zawrzeć umowę w przedmiocie działu spadku. Generalnie umowa o dział spadku może zostać zawarta w dowolny sposób – na przykład ustanie lub w sposób dorozumiany.
Art. 1037 Kodeksu cywilnego
§ 1. Dział spadku może nastąpić bądź na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców.
§ 2. Jeżeli do spadku należy nieruchomość, umowa o dział powinna być zawarta w formie aktu notarialnego.
Od tej reguły istnieje jednak jeden ważny wyjątek – jeżeli w skład spadku wchodzi nieruchomość umowa o dział spadku powinna zostać zawarta u notariusza, to jest w formie aktu notarialnego. Podobnie w przypadku, w którym w skład spadku wchodzi udział w prawie współwłasności nieruchomości, prawo użytkowania wieczystego albo spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu.
Warto aby dział spadku został w jakikolwiek sposób sformalizowany, nawet jeżeli nie jest wymagane zawarcie takiej umowy w formie aktu notarialnego. Sformalizowanie działu spadku może nastąpić chociażby przez zawarcie umowy o dział spadku w formie pisemnej – zawarcie takiej umowy ustanie lub w sposób dorozumiany nie jest zazwyczaj najlepszym pomysłem i może stanowić w przyszłości źródło wielu problemów.
Co zawiera umowa o dział spadku?
Jakie elementy powinna zawierać umowa o dział spadku? To moim zdaniem trzecia rzecz, którą powinieneś wiedzieć o umownym dziale spadku. Umowa ta powinna określać przede wszystkim, czy dokonywany jest dział całości spadku, czy też może jego części – w takim przypadku należy wskazać jaką konkretnie część spadku obejmuje.
Umowa o dział spadku powinna także zawierać informację o tym jakie elementy wchodzące w skład spadku przypadają poszczególnym spadkobiercom – to w zasadzie najważniejsza część tej umowy. Oprócz tego umowa może zawierać różnego rodzaju inne postanowienia – na przykład dotyczące spłat lub dopłat związanych z dzielonym majątkiem.
Umowny dział spadku dzieli majątek, nie długi
Na podstawie umowy o dział spadku pomiędzy spadkobierców dzieli się majątek, a nie długi wchodzące w skład spadku. To czwarta rzecz, którą powinieneś wiedzieć o dziale spadku.
Na podstawie tej umowy spadkobiercy nie mogą podzielić między siebie długów wchodzących w skład spadku ze skutkiem prawnym wobec osób trzecich:
Pomimo tego, że dziedziczymy spadek po połowie, ja dostaję 1/3 domu, Ty dostajesz 2/3 domu, ale za to pokryjesz wszystkie długi wchodzące w skład spadku.
Takie zobowiązanie może odnosić skutek jedynie pomiędzy spadkobiercami dokonującymi umownego działu spadku.
Zapamiętaj, że z chwilą dokonania działu spadku spadkobiercy odpowiadają za długi spadkowe całym swoim majątkiem proporcjonalnie do wielkości przypadającego im udziału spadku. Wynika to z art. 1034 § 2 Kodeksu cywilnego.
Art. 1034 Kodeksu cywilnego
§ 1. Do chwili działu spadku spadkobiercy ponoszą solidarną odpowiedzialność za długi spadkowe. Jeżeli jeden ze spadkobierców spełnił świadczenie, może on żądać zwrotu od pozostałych spadkobierców w częściach, które odpowiadają wielkości ich udziałów.
§ 2. Od chwili działu spadku spadkobiercy ponoszą odpowiedzialność za długi spadkowe w stosunku do wielkości udziałów.
Umowny dział spadku – o czym warto pamiętać?
Co powinieneś zapamiętać po obejrzeniu tego materiału wideo? Umowny dział spadku można przeprowadzić tylko w przypadku zgodnej woli wszystkich spadkobierców co do jego dokonania.
Umowny dział spadku może nastąpić w dowolnej formie lub nawet w sposób dorozumiany, chyba że w skład spadku wchodzą elementy wymagające dokonania działu spadku w formie aktu notarialnego.
Umowny dział spadku powinien zawierać przede wszystkim rozstrzygnięcia co do tego jakie elementy spadku przypadają poszczególnym spadkobiercom, zaś w ramach tej umowy nie jest możliwa zmiana zasad odpowiedzialności za długi spadkowe (podział tych długów) ze skutkiem wobec osób trzecich.
Leave a Comment