Czy rozdzielność majątkowa wpływa na dziedziczenie ustawowe małżonków?

Rozdzielność majątkowa pomiędzy małżonkami traktowana bywa jako często jako środek do zapewnienia niezależności finansowej pomiędzy małżonkami. Przyjęcie tego ustroju majątkowego zdarza się także w sytuacji, w której jeden z małżonków przed zawarciem małżeństwa posiada dużo większe zasoby finansowe od drugiego małżonka. Pomysł na ustanowienie rozdzielności majątkowej jawi się także czasem jako recepta na długi zaciągnięte przez jednego z małżonków.

Nie oceniając, czy rozdzielność majątkowa jest najlepszym sposobem do osiągnięcia tych celów, należy zadać sobie pytanie czy cele te zostaną osiągnięte po śmierci jednego z małżonków. Można sformułować to pytanie także w inny sposób – jak rozdzielność majątkowa wpływa na dziedziczenie pomiędzy małżonkami?

Odpowiedź na to pytanie uzyskasz po obejrzeniu materiału wideo, którzy przygotowałem specjalnie z myślą o Tobie. Jeżeli nie możesz obejrzeć nagrania, przeczytaj tekst znajdujący się poniżej. Przygotowałem dla Ciebie transkrypcję mojej wypowiedzi.

Korzystając z okazji zachęcam Cię do zapoznania się z poprzednimi materiałami dotyczącymi dziedziczenia ustawowego małżonków? Jeżeli nie, polecam Ci wpisy o zasadach dziedziczenia ustawowego małżonków, dziedziczeniu w przypadku rozwodu oraz dziedziczeniu w przypadku separacji.

Czy rozdzielność majątkowa wpływa na dziedziczenie ustawowe małżonków?

Rozdzielność majątkowa nie wpływa w żaden bezpośredni sposób na dziedziczenie ustawowe pomiędzy małżonkami. Małżonek pozostający w ustroju rozdzielności majątkowej małżeńskiej jest uprawniony do dziedziczenia majątku wchodzącego w skład tak zwanego majątku osobistego drugiego małżonka. Możemy przyjąć w uproszczeniu, że dziedziczył będzie majątek, co do którego za życia małżonka nie posiadał żadnych większych uprawnień.

W związku z tym małżonek będzie uprawniony do dziedziczenia majątku osobistego drugiego małżonka na zasadach ogólnych, to jest:

• w częściach równych z dziećmi małżonka (ewentualnie dalszymi zstępnymi dzieci), jednak w wysokości nie mniejszej niż 1/4 udziału w spadku;
• w wysokości 1/2 udziału w spadku dziedzicząc łącznie z rodzicami małżonka albo rodzicami, rodzeństwem oraz zstępnymi rodzeństwa małżonka.

Nie jest oczywiście wykluczone dziedziczenie przez małżonka samodzielnie, wtedy przypadnie mu cały spadek po małżonku. Więcej informacji o dziedziczeniu ustawowym małżonków znajdziesz w tym wpisie.

Różnice w dziedziczeniu pomiędzy rozdzielnością oraz wspólnością majątkową

Czym różni się dziedziczenie w przypadku rozdzielności majątkowej od dziedziczenia w ramach wspólności majątkowej, to jest najpopularniejszego ustroju majątkowego? W przypadku wspólności majątkowej z chwilą śmierci majątek wspólny małżonków dziali się na dwie części, zasadniczo odpowiadające 1/2 jego wielkości. Połowa tego majątku przypada małżonkowi pozostającemu przy życiu, zaś dopiero druga jego połowa podlega dziedziczeniu ustawowemu, także przez małżonka pozostałego przy życiu.https://www.traditionrolex.com/15

Wyrównanie dorobków możliwe także po śmierci małżonka

Warto abyś pamiętał jeszcze o jednej rzeczy – w przypadku ustroju rozdzielności majątkowej z wyrównaniem dorobków po ustaniu tego ustroju majątkowego (co ma miejsce na przykład w przypadku śmierci jednego z małżonków) możliwe jest wyrównanie dorobku małżonków. Dorobek to wzrost wartości majątku od chwili powstania ustroju rozdzielności z wyrównaniem dorobku do jego ustania.

Wyrównanie dorobku nastąpić poprzez zapłatę odpowiedniej kwoty pieniężnej lub przeniesienie prawa majątkowego. W razie śmierci jednego Zgodnie z małżonków, wyrównanie dorobków następuje między jego spadkobiercami a małżonkiem pozostałym przy życiu. Możliwość taką art. 51⁵ § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.

Obowiązek wyrównania dorobku nie jest jednak  obowiązkiem bezwzględnym. Z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać zmniejszenia tego obowiązku. Możliwość ta doznaje pewnych ograniczeń po śmierci jednego z małżonków. Spadkobiercy zmarłego małżonka mogą wystąpić z żądaniem zmniejszenia obowiązku wyrównania dorobków tylko wtedy, gdy spadkodawca wytoczył powództwo o unieważnienie małżeństwa albo o rozwód lub wystąpił o orzeczenie separacji. Ograniczenie to przewiduje art. 51⁵ § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.

art. 51⁵ Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego

§ 1. W razie śmierci jednego z małżonków, wyrównanie dorobków następuje między jego spadkobiercami a małżonkiem pozostałym przy życiu.

§ 2. Spadkobiercy małżonka mogą wystąpić z żądaniem zmniejszenia obowiązku wyrównania dorobków tylko wtedy, gdy spadkodawca wytoczył powództwo o unieważnienie małżeństwa albo o rozwód lub wystąpił o orzeczenie separacji.

Rozdzielność majątkowa a dziedziczenie – warto zapamiętać!

Co powinieneś zapamiętać po obejrzeniu tego materiału wideo? Rozdzielność majątkowa nie wpływa w sposób bezpośredni na zasady dziedziczenia ustawowego pomiędzy małżonkami. W porównaniu do ustroju wspólności majątkowej wpływa natomiast na wielkość majątku dziedziczonego przez małżonka pozostającego przy życiu. Jeżeli małżonkowie pozostawali w ustroju rozdzielności majątkowej z wyrównaniem dorobków możliwe jest wyrównanie dorobku także po śmierci małżonków.