Zaległe wynagrodzenie za pracę to najczęściej jedna z ostatnich rzeczy, o których myśli rodzina zmarłego. Po pewnym czasie od tej kwestii nie da się jednak uciec. Zwłaszcza wtedy, kiedy to właśnie na zmarłym ciążył główny trud zapewnienia rodzinie finansowego bytu.
Tak też było w historii, którą przedstawię Ci za chwilę. Pracodawca zmarłego męża odmówił żonie wypłaty wynagrodzenia należnego zmarłemu mężowi.
Powołał się na ogólne zasady prawa spadkowego. Wynika z nich, że wobec osób trzecich (na przykład pracodawcy) spadkobiercy mogą wykazać swoje uprawnienia na dwa sposoby: postanowieniem o stwierdzeniu nabycia spadku oraz notarialnym aktem poświadczenia dziedziczenia.
Prawo spadkowe zawiera jednak liczne wyjątki od ogólnych zasad. Jeden z wyjątków dotyczy wypłaty wynagrodzenia po zmarłym pracowniku. Przedstawię Ci go w materiale wideo, który przygotowałem specjalnie dla Ciebie.
Jeżeli nie możesz obejrzeć nagrania, przeczytaj tekst znajdujący się poniżej. Przygotowałem dla Ciebie transkrypcję mojej wypowiedzi.
Po śmierci tragicznie zmarłego męża, żona wychowująca dwójkę nastoletnich dzieci oraz zajmująca się domem znalazła się pod ścianą. Do chwili śmierci, cały ciężar finansowy utrzymywania domu spoczywał na mężu.
Po upływie kilku tygodni od śmierci męża związanych z porządkowaniem nowej sytuacji osobistej żona zwróciła się do dotychczasowego pracodawcy męża z prośbą o wypłatę wynagrodzenia wraz z dodatkowymi premiami związanymi z realizacją planów sprzedażowych ponad wyznaczone przez pracodawce granice.
Pracodawca odmówił wypłaty wynagrodzenia wskazując, że nie ma żadnej pewności co do tego, że żona będzie spadkobiercą męża. A nawet jeżeli będzie spadkobiercą po mężu, to nie ma już na pewno żadnej pewności, że będzie spadkobiercą jedynym
W związku z tym może wypłacić wynagrodzenie wraz ze wszystkimi dodatkami, ale dopiero osobie, która wylegitymuje się postanowieniem o stwierdzeniu nabycia spadku.
Czy pracodawca zmarłego męża może odmówić wypłaty zaległej pensji żonie?
Czy pracodawca mógł postąpić w ten sposób?
Nie, pracodawca nie mógł postąpić w ten sposób. Stanowisko pracodawcy byłoby trafne, gdyby nie odstępstwa od ogólnych reguł dziedziczenia, które przewiduje art. 922 § 2 Kodeksu cywilnego. Zgodnie z tym przepisem, nie należą do spadku prawa i obowiązki zmarłego ściśle związane z jego osobą, jak również prawa, które z chwilą jego śmierci przechodzą na oznaczone osoby niezależnie od tego, czy są one spadkobiercami.
Art. 922 Kodeksu cywilnego
§ 1. Prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej.
§ 2. Nie należą do spadku prawa i obowiązki zmarłego ściśle związane z jego osobą, jak również prawa, które z chwilą jego śmierci przechodzą na oznaczone osoby niezależnie od tego, czy są one spadkobiercami.
§ 3. Do długów spadkowych należą także koszty pogrzebu spadkodawcy w takim zakresie, w jakim pogrzeb ten odpowiada zwyczajom przyjętym w danym środowisku, koszty postępowania spadkowego, obowiązek zaspokojenia roszczeń o zachowek oraz obowiązek wykonania zapisów zwykłych i poleceń, jak również inne obowiązki przewidziane w przepisach księgi niniejszej.
Zaległa pensja należy się małżonkowi zmarłego pracownika
Prawo pracy reguluje obowiązek wypłaty wynagrodzenia należnego zmarłemu pracownikowi w sposób odmienny od ogólnych przepisów dotyczących dziedziczenia. Art. 631 § 2 Kodeksu pracy stanowi, że prawa majątkowe ze stosunku pracy przechodzą po śmierci pracownika, w równych częściach, na małżonka oraz inne osoby spełniające warunki wymagane do uzyskania renty rodzinnej w myśl przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Dopiero w razie braku takich osób prawa te wchodzą do spadku i podlegają ogólnym zasadom dziedziczenia.
Art. 631 Kodeksu pracy
§ 1. Z dniem śmierci pracownika stosunek pracy wygasa.
§ 2. Prawa majątkowe ze stosunku pracy przechodzą po śmierci pracownika, w równych częściach, na małżonka oraz inne osoby spełniające warunki wymagane do uzyskania renty rodzinnej w myśl przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W razie braku takich osób prawa te wchodzą do spadku.
Pensję należało wypłacić żonie oraz dzieciom zmarłego
W sytuacji opisanej na wstępie wynagrodzenie, przynajmniej w części, powinno zostać wypłacone żonie zmarłego pracownika. Dlaczego w części?
Dlatego, że zgodnie z art. 68 ust. 1 pkt 2) Ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych dzieciom zmarłego małżonka przysługuje renta rodzinna aż do ukończenia nauki w szkole, jeżeli przekroczyły 16 lat życia, nie dłużej jednak niż do osiągnięcia 25 lat życia. W związku z tym zaległe wynagrodzenie z dodatkami powinno zostać wypłacone po 1/3 jego wysokości żonie oraz każdemu z dwójki nastoletnich dzieci.
Art. 68 Ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
1. Dzieci własne, dzieci drugiego małżonka i dzieci przysposobione mają prawo do renty rodzinnej:
1) do ukończenia 16 lat;
2) do ukończenia nauki w szkole, jeżeli przekroczyły 16 lat życia, nie dłużej jednak niż do osiągnięcia 25 lat życia, albo
3) bez względu na wiek, jeżeli stały się całkowicie niezdolne do pracy oraz do samodzielnej egzystencji lub całkowicie niezdolne do pracy w okresie, o którym mowa w pkt 1 lub 2.
2. Jeżeli dziecko osiągnęło 25 lat życia, będąc na ostatnim roku studiów w szkole wyższej, prawo do renty rodzinnej przedłuża się do zakończenia tego roku studiów.
Matka jest uprawniona do żądania wypłaty pensji po zmarłym ojcu w imieniu dzieci
Żona zmarłego będzie oczywiście uprawniona do wystąpienia do pracodawcy zmarłego męża o wypłatę zaległego wynagrodzenia nie tylko w imieniu swoim, lecz także w imieniu nastoletnich dzieci. Stanowi o tym art. 98 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego – rodzice są przedstawicielami ustawowymi dziecka pozostającego pod ich władzą rodzicielską.
Art. 98 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego
§ 1. Rodzice są przedstawicielami ustawowymi dziecka pozostającego pod ich władzą rodzicielską. Jeżeli dziecko pozostaje pod władzą rodzicielską obojga rodziców, każde z nich może działać samodzielnie jako przedstawiciel ustawowy dziecka.
§ 2. Jednakże żadne z rodziców nie może reprezentować dziecka:
1) przy czynnościach prawnych między dziećmi pozostającymi pod ich władzą rodzicielską;
2) przy czynnościach prawnych między dzieckiem a jednym z rodziców lub jego małżonkiem, chyba że czynność prawna polega na bezpłatnym przysporzeniu na rzecz dziecka albo że dotyczy należnych dziecku od drugiego z rodziców środków utrzymania i wychowania.
§ 3. Przepisy paragrafu poprzedzającego stosuje się odpowiednio w postępowaniu przed sądem lub innym organem państwowym.
Prawo do odprawy pośmiertnej
Chciałbym abyś zwrócił uwagę jeszcze na jedną rzecz. Prawo do żądania wypłaty wynagrodzenia zmarłego pracownika jest innym uprawnieniem niż prawo do żądania wypłaty odprawy pośmiertnej. Odprawa ta przysługuje zasadniczo w przypadku śmierci pracownika w czasie trwania stosunku pracy. Opowiem o tym w jednym z kolejnych wpisów.
Zapamiętaj
Wynagrodzenie należne zmarłemu pracownikowi jest wypłacane niezależnie od ogólnych zasad prawa spadkowego. Osoba, której powinno być ono wypłacone może w ogóle nie należeć do kręgu spadkobierców po zmarłym pracowniku, a jego wypłata zasadniczo w żaden sposób nie jest związana z wydaniem przez sąd postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku lub dokonaniem działu spadku.
Dodatkowo, obowiązek wypłaty wynagrodzenia jest też niezależny od obowiązku wypłaty odprawy pośmiertnej.
Leave a Comment